Forum KSM AP

Jarek Tom

Moi drodzy tą naszą wiedzę należy usystematyzować

Gronostaje kojarzą się zazwyczaj z futrzanymi kołnierzami noszonymi w przeszłości przez książąt i królów, a obecnie przez profesorów uniwersyteckich podczas pompatycznych uroczystości. Futro gronostaja od zawsze było bardzo cenione, nie tylko ze względu na śnieżnobiały kolor, ale także nadzwyczajną miękkość i gęstość (jak obliczono, na jednym centymetrze kwadratowym futra znajduje się ok. 20000 włosów). Niepowtarzalny wygląd białego futra równomiernie upstrzonego czarnymi plamkami uzyskiwano przez naszycie końcówek ogonków gronostajowych, które zarówno w szacie letniej jak i zimowej zachowują czarną barwę. Futro takie, bardzo drogie ze względu na wielką ilość zwierzątek potrzebnych do jego uszycia, było świadectwem wysokiej pozycji materialnej właściciela. Staropolskie przysłowie "u góry gronostaje, a u dołu nie staje" może brzmieć nieco dwuznacznie, ale w istocie traktuje o pozorowanym bogactwie.

W szacie letniej gronostaj ma czekoladowobrązowy wierzch ciała, a spód biały bądź białoróżowy. Łatwo go wtedy pomylić z łasicą, od której jest jednak nieco większy (długość ciała 22-29 cm, masa samców 220-350 gram, podobnie jak w przypadku łasicy dymorfizm płciowy wyraża się tym, że samice są prawie dwukrotnie mniejsze od samców). W październiku-listopadzie następuje zmiana ubarwienia na białe. Ponowna zmiana futra ma miejsce od marca do maja. Linienie trwa około miesiąca, i wtedy można spotkać gronostaje mniej lub bardziej pstrokato ubarwione. Przebieg linienia jest uzależniony od długości dnia, a o kolorze nowych włosów (białym czy brązowym) decyduje temperatura otoczenia. Niektóre osobniki, szczególnie z południowych populacji, nie bieleją na zimę, bądź też zmieniają ubarwienie tylko częściowo. Przez cały rok gronostaja od łasicy można odróżnić po czarnym czubku ogona.

Podobieństwo gronostaja do łasicy skłaniało autorów wielu dawnych książek poświęconych łowiectwu do wyrażania opinii w rodzaju: "znane są u nas dwie odmiany łasicy: łasica gronostaj i łasica łaska". Jako ciekawostkę należy dodać, że jedyny obraz Leonarda da Vinci znajdujący się w Polsce, przedstawiający młodą kobietę z gronostajem na ręku, bardzo długo znany był pod tytułem "Dama z łasiczką". Dopiero niedawno pracownicy Muzeum Narodowego w Krakowie skorygowali tą pomyłkę.

Gronostaj, choć spotkać go można w wielu różnych środowiskach, związany jest głównie z biotopami nadwodnymi - brzegami rzek i jezior, terenami podmokłymi. Oprócz tego bytuje w lasach, na polach i na łąkach, a także w sąsiedztwie człowieka, w pobliżu wsi, a nawet w obrębie zabudowań. Głównym pokarmem gronostaja jest karczownik ziemnowodny (Arvicola terrestris), zwany także szczurem wodnym. Jest to największy rodzimy przedstawiciel nornikowatych, związany ze środowiskami nadwodnymi. Gdy zagęszczenie karczowników jest niskie większy procent diety gronostajów stanowią inne małe gryzonie (głównie nornik północny), a także żaby, jaszczurki, ptaki i ich jaja, a nawet ryby. Poluje podobnie jak łasica, dokładnie penetrując wszelkie zakamarki swojego terytorium. Jest to zwierzę bardzo gibkie, zwinnie biega po ziemi, wspina się na drzewa i dobrze pływa. Aby rozejrzeć się po okolicy często staje słupka na tylnych łapach. Dziennie w poszukiwaniu pokarmu może przebyć nawet 9 km. Wielkość terytorium jednego osobnika waha się w zależności od dostępności pokarmu od 11 do 160 ha, średnio wynosi 25-30 ha (w przypadku samców) i ok. 20 ha (w przypadku samic). Sąsiadujące ze sobą terytoria są chronione specjalnymi zachowaniami oraz znakowane odchodami, zdarza się jednak że mogą one na siebie częściowo zachodzić (szczególnie, że jeden osobnik w ciągu jednej doby poluje zazwyczaj tylko na części swojego areału), a terytoria samic nawet mieścić w obrębie większych terytoriów samców.

W dawnej Polsce, przed rozpowszechnieniem się kota domowego (który do XII wieku był w Europie zwierzęciem bardzo rzadkim, spotykanym tylko na dworach królewskich i książęcych), gronostaje były hodowane w celu zwalczania myszy i szczurów w obrębie zabudowań ludzkich. Mimo, że wywiązywały się z tego zadania wyśmienicie, nie zmieniło to negatywnego nastawienia ludzi w stosunku do gronostajów. Podobnie jak większość drapieżników, i ten gatunek ma w łowiectwie swoją "czarną kartę" za rzekome krwiożercze obchodzenie się ze zwierzyną użyteczną. Mówiono, że zabijają one tylko dla samej przyjemności, czego dowodem miało być tworzenie przez gronostaje magazynów zabitych ofiar. Tymczasem podobnie postępuje większość łasicowatych w przypadku nadmiaru pokarmu w łowisku - zmagazynowane zapasy służą im gdy dostępność zdobyczy spada. Takie spiżarnie składają się zazwyczaj z kilku do kilkudziesięciu drobnych gryzoni.

Gronostaj, podobnie jak wiele łasicowatych, ma zaskakująco szeroki repertuar wydawanych przez siebie odgłosów. Może to być między innymi donośny skrzek wydawany w czasie rui, lub też ostre, trzeszczące dźwięki gdy zwierzę jest przestraszone. Oprócz tego gronostaj może wydawać rozmaite rodzaje pomrukiwania i ćwierkania o niejasnym znaczeniu.

Liczebność populacji gronostaja zmienia się w zależności od liczebności myszy i norników, jednak ogólnie rzecz biorąc można powiedzieć, że jest to zwierzę dosyć rzadkie, zdecydowanie mniej liczne niż łasica. Ze względu na pełnioną w ekosystemie rolę regulatora populacji gryzoni oba te gatunki objęte są w Polsce ochroną gatunkową.

Autor:Dariusz Graszka-Petrykowski
źródło:http://cepl.sggw.waw.pl/publikacje/ssaki/gronostaj.htm

Agata

uhuhu... to Josef ze względu na zbliżającą się zmianę futra na zimowe, moze mieć humory.... Mr. Green

Jarek Tom

Wszystko ładnie, pięknie, ale jak ten gronostaj zacznie wydawać te różne odgłosy, to aż drżę. Jestem ciekaw czy w Białej jest kilka gronostai, jeżeli nie to w przyszłym roku to się zmieni.

Agata

przy takich odgłosach warta na pewno nie zaśnie... ciekawe czy gronostaje będą próbowały ukraść flagę.... Very Happy

natala

Zastanawiam się tylko, czy gronostaje nie należą do karty dań Balbiny...

natala

Swoją drogą - dręczy mnie jeszcze jedna sprawa... Czy w związku z tym, że gronostaje są pod ochroną, to czy potencjalny posiadacz gronostaja nie powienien przechodzić jakiś testów predyspozycji?
Przecież gronostaj to nie jest takie sobie ot zwierzątko jak każde inne....

Idziak · Gość

Ludzie co tu sie dzieje? Ja wiedziałam ze KSMowicze to świry ale żeby aż tak? Very Happy

Ja się jeszcze zastanawiam nad gronostajem! A moze gdyby każdy kupił takiego gronostaja to uzbieralibyśmy ich dużo także w przyszłości starczyłoby na gronostajową sukienke dla Jarosława?
Pozdrawiam wszystkich, którzy są uczuleni na sierść...

natala

Nie! Ja się nie zgadzam! My nie chcemy gronostaja dla jego futra! Nie, nie. Gronostaj Przyjacielem Człowieka!!!

Natalia

Po tych statusach na gg musiałam tu wejść Very Happy

Poranna kawa w towarzystwie forum, mogła się źle skończyć! Nie mogę sie przestać śmiać hahahahahaha:D Tak Natalio, gronostaja na futro nie damy!Ktoś tu wspomniał o Szynszylu...zacznie się od futra z gronostaja a potem, jak już nie będzie z czego, to zrobią z Szynszyla..! Junikowo nie odda! Choć wypożyczyć Basi ewentualnie możemy...oswoi się z takim gryzoniem, coby potem w szoku nie była...do zachowań gryzoni trzeba sie przyzwyczaić...Junikowo wie coś o tym;p;p;p
Ale my nie możemy kupić....Szynszyl i gronostaj w oddziale,to samobójstwo:D

Natalia

Wiecie co...te gronostaje, to jakieś dźwięki wydają...To może, jak Jarek sobie kupi, to ten Jego wspomoże naszą scholę? Very Happy

Z basami i tenorami cieńko, więc może taki gronostaj pomoże? Very Happy

Pozdrawiam wszystkich gronostajowych fanów Very Happy

Agata

Ja nie wiem... tu sie jakieś rozluźnienie moralne wkradło! Wink

gronostaj..dla f u t r a?! o nie, nie, nie.... NIE ODDAMY CIĘ JOSEFIE!!!

Jarek Tom

A co powiecie, że jeden gronostaj przyczepił się do czapki Papieża? I co teraz?

Benedykt XVI w czerwonej czapce z białym futrem, zwanej "camauro".

pmarianka

Asiu skoro się zastanawiasz nad kupnem to dlaczego w ankiecie tego nie zaznaczyłaś?tam widnieje tylko jeden-mój głos zastanawiacza!proszę to szybko uzupełnić! Wink

oj Jaruś widzę że nudzisz się baardzo skoro przepisujesz tu pół encyklopedii! Laughing

(poproszę o takie zdjęcie benedykta! Smile

)

z kim ja się zadaję???? Mr. Green

AniaW

Ja chciałam kupić pieska preriowego, ale stwierdziłam, że będzie na pewno robić podkopy w ogrodzie co załamie moją babcię i dziadka... tak więc mogę się przerzucić na gronostaja Very Happy

. Zwłaszcza, że moja psina, nazywana przez ludzi - wiewiórką, nietoperzem albo (bulwers!!) prosiakiem o_O - miałaby towarzystwo Very Happy

.

A ostatnio byłam zobaczyć birety na dyplomatorium i wisiała taka szata królewska z futrem Razz

. Ale mam nadzieję, że sztucznym!!

Pozdro dla świrów Very Happy

.

Martoocha

Czy ktos mi może napisac skąd właściwie się wzięła "afera gronostajowa" i jaki związek ma z tym niejaki Josef? Cool